จากเหตุการณ์เสทือนขวัญเหล่านักลงทุนอย่างการที่กระดานเทรดยักษ์ใหญ่อย่าง FTX ซึ่งได้กลายเป็นวิฤตครั้งใหญ่อีกครั้งหนึ่งของตลาดคริปโต ถัดจากการล่มสลายครั้งสำคัญเมื่อช่วงต้นปีอย่าง Terra
และด้วยวิกฤตที่เกิดขึ้นนี้ได้ทำให้นักลงทุนจำนวนมากเริ่มรู้สึกไม่มั่นใจกับการกระดานเทรดแบบรวมศูนย์ รวมถึงเกิดความไม่มั่นใจกับตลาดคริปโต
ซึ่งผลที่ตามมาจากการล่มสลายของ FTX ในครั้งนี้อาจทำให้นักลงทุนพากันหนีออกจากตลาดคริปโตได้อย่างง่าย ๆ แต่อย่างไรก็ตาม
CEO ของ Binance อย่าง ‘CZ’ เรียกว่า ซีซี่ ของเราก็ได้มีการทำสิ่งที่เรียกว่า Proof-of-Reserve และกระดานเทรด รวมถึงบริษัทด้านคริปโตชื่อดังเจ้าอื่น ๆ ก็ได้แห่พากันทำเจ้า Proof-of-Reserve ตาม ๆ กันไปเพื่อที่จะโชว์ความโปร่งใสของกระดานเทรดและเรียกความเชื่อมั่นของเหล่านักลงทุนกลับมาอีกครั้ง
Proof-of-Reserve คืออะไร ?
Proof of Reserves (PoR) เป็นการตรวจสอบอิสระที่ดำเนินการโดยบุคคลที่สาม โดยต้องการให้แน่ใจว่าสินทรัพย์ของผู้ใช้บริการนั้นยังอยู่ครบถ้วนบนกระดานเทรดแบบรวมศูนย์โดยไม่หายไปไหน ซึ่งกระดานเทรดไม่มีสิทธิ์ที่จะนำเงินของผู้ใช้บริการไปใช้ได้อยู่แล้ว แต่การทำ Proof of Reserves จะเป็นการตอกย้ำให้ผู้ใช้บริการแน่ใจมากยิ่งขึ้นว่าเงินที่มีอยู่ในกระดานเทรดนั้นยังมีอยู่จริงไม่ใช่แค่เพียงปั้นตัวเลขขึ้นมา
หากทำการตรวจสอบ PoR แล้วพบว่า เงินทุนมีน้อยกว่าเงินฝากก็แปลว่ากระดานเทรดนั้นอาจจะกำลังมีปัญหาในเรื่องของสภาพคล่องและอาจนำไปสู่การล้มละลายต่อไปได้ แต่ถ้าหากตรวจสอบแล้วเงินที่มีอยู่มีจำนวนเท่ากันหรือมากกว่านั้น ก็แสดงว่าเว็บเทรดไม่ปัญหาเกี่ยวกับสภาพคล่อง หรือตีความได้ประมาณว่าเงินยังมีเหลือเฟือสำหรับการถอนที่จะเกิดขึ้นนั่นเอง
อย่างไรก็ดีบุคคลที่สาม ผู้ซึ่งเป็นผู้ตรวจสอบจะทำการสุ่มวันที่มีการ Snapshot แล้วหลังจากนั้นจะทำการตรวจสอบว่ามูลค่ารวมของสินทรัพย์ทั้งหมดนั้นมีเท่าไร หลังจากน้ันจะทำการเข้ารหัสและประมวลผลออกมาเป็น Merkle tree
Merkle tree คืออะไร ?
เป็นเครื่องมือเข้ารหัสหนึ่งที่ช่วยให้สามารถรวมข้อมูลจำนวนมากไว้ในแฮชเดียว แฮชเดี่ยวนี้เรียกว่า Merkle Root ทำหน้าที่เป็นตราประทับเข้ารหัสที่ “สรุป” ข้อมูลที่ป้อนทั้งหมด นอกจากนี้ Merkle Trees ยังช่วยให้ผู้ใช้สามารถตรวจสอบเนื้อหาเฉพาะที่รวมอยู่ในชุดข้อมูล “ปิดผนึก” แบบเฉพาะได้ คุณสมบัติเหล่านี้ของ Merkle Trees จะช่วยประเมิน Proof of Reserves อีกหนึ่งขั้นตอน เพื่อยืนยันว่าบัญชีผู้ใช้แต่ละรายจะถูกรวมอยู่ในรายงานหนี้สินที่ตรวจสอบโดยผู้สอบบัญชี
Proof of Reserves สามารถเชื่อถือได้หรือไม่ ?
แม้จะมีหลายคนที่แย้ง PoR ไม่ได้เป็นการพิสูจน์อะไรเลย แต่ทว่าการตรวจสอบที่มีขึ้นอาจทำให้นักลงทุนบางส่วนมีความมั่นใจเพิ่มขึ้น อีกทั้งจากการตรวจสอบก็มีรูปธรรมและมีการเปิดเผยข้อมูลทั้งหมด ซึ่งสิ่งนี้อาจจะดีกว่าไม่มีอะไรมาพิสูจน์เลย
โดยมีกระดานเทรดชั้นนำอย่าง Kraken, Bitmex, Gate.io และกระดานเทรดอื่น ๆ อีกมากมายที่ได้ใช่การพิสูจน์แบบ PoR แล้วแต่ก่อนหน้านี้ FTX ก็ยังไม่ได้มีการการพิสูจน์เช่นนี้ หากก่อนหน้านี้มีการตรวจสอบก็เป็นไปได้ว่านักลงทุนหลายส่วนจะไหวตัวทันก่อนที่ FTX จะยื่นล้มละลาย
อย่างไรก็ดี PoR นั้นเป็นแค่เพียงพิสูจน์จำนวนเงินเท่านั้น ไม่ได้เป็นเครื่องมือป้องกันการที่กระดานเทรดจะนำเงินของผู้ใช้บริการออกไปใช้ และอาจมีการปรับแต่งตัวเลขให้ดูดีเพื่อตบตาก็ย่อมได้เพื่อให้การพิสูจน์ออกมาเชื่อถือได้มากที่สุด
สุดท้ายนี้การลงทุนและดูแลสินทรัพย์ของตนเองเป็นหน้าที่ของตัว กระดานเทรดมีหน้าทีแค่เพียงเก็บเงินของผู้ใช้บริการให้คงอยู่เท่านั้น ซึ่งมีความเสี่ยงว่าสินทรัพย์สูญหายจากการโดนแฮ็กหรือกระดานเทรดล้มละลาย
คริปโทเคอร์เรนซี และ โทเคนดิจิทัลมีความเสี่ยงสูง ท่านอาจสูญเสียเงินลงทุนได้ทั้งจํานวน โปรดศึกษาและลงทุนให้เหมาะสมกับระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้
ที่มา : binance, kraken, cryptomind, กรุงเทพธุรกิจ