ปัจจุบันเทคโนโลยี AI เข้ามามีบทบาทมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งรายงานล่าสุดจากสหราชอาณาจักร (UK) ได้ทำให้เกิดการสั่นคลอนในเรื่องของความเป็นส่วนตัวและสิทธิด้านมนุษยชน
องค์กรเฝ้าระวังการดำเนินงานของรัฐบาล Statewatch เปิดเผยว่า กระทรวงยุติธรรม UK กำลังซุ่มพัฒนาระบบปัญญาประดิษฐ์ (AI) สุดล้ำ ที่มีความสามารถในการทำนายว่า บุคคลใดมีแนวโน้มที่จะก่อเหตุฆาตกรรม ก่อนที่บุคคลเหล่านั้นจะได้ลงมือทำเสียอีก
แนวคิดเบื้องหลังระบบนี้ ชวนให้นึกถึงภาพยนตร์สุดระทึกอย่าง “Minority Report” ซึ่งรับบทแสดงนำโดย Tom Cruise หากใครนึกไม่ออก หนังเรื่องนี้เป็นหนังเกี่ยวกับหน่วยงานตำรวจที่สามารถจับกุมผู้ร้ายได้ก่อนที่จะลงมือ โดยอาศัยพลังพิเศษของผู้ที่สามารถมองเห็นอนาคตได้
แต่ในโลกแห่งความเป็นจริง สหราชอาณาจักรกำลังพึ่งพาความสามารถของ AI ในการวิเคราะห์ข้อมูลส่วนบุคคลที่ละเอียดอ่อนจำนวนมหาศาล ซึ่งรวบรวมมาจากฐานข้อมูลของตำรวจและศาล เพื่อระบุตัว “บุคคลสุ่มเสี่ยง” ที่อาจกลายเป็นฆาตกรในอนาคต
ข้อมูลเหล่านี้ ยังครอบคลุมไปถึงบันทึกด้านสุขภาพจิต ประวัติการติดยา รายงานการทำร้ายตัวเอง การพยายามฆ่าตัวตาย และสถานะความผิดปกติอื่นๆ
Statewatch ระบุว่า หน่วยงานตำรวจ Greater Manchester ได้ให้ข้อมูลของประชากรกว่า 100,000 ราย เพื่อใช้ในการพัฒนาระบบดังกล่าว และสิ่งที่น่ากังวลยิ่งกว่าคือ ฐานข้อมูลเหล่านี้ มีเรื่องของการเหยียดเชื้อชาติและความลำเอียงเชิงสถาบันเข้ามาอยู่ด้วย ซึ่งอาจส่งผลทำให้ AI มีอคติและระบุตัวบุคคลอย่างไม่ยุติธรรม
Sofia Lyall นักวิจัยจาก Statewatch ได้ออกมาเรียกร้องให้กระทรวงยุติธรรมยุติการพัฒนาระบบนี้ทันที และหันไปลงทุนในสวัสดิการอื่นๆ ที่สามารถแก้ปัญหาได้อย่างแท้จริง แทนที่จะพึ่งพา “ทางออกง่ายๆ” ทางเทคโนโลยีที่อาจบั่นทอนความปลอดภัยและความเป็นอยู่ที่ดีของผู้คน
ทั้งนี้ สหราชอาณาจักร (UK) ไม่ใช่กลุ่มประเทศแรกๆ ที่พยายามนำ AI มาใช้ในการทำนายการก่อเหตุอาชญากรรม ก่อนหน้านี้ อาร์เจนตินาก็เคยจุดชนวนความขัดแย้งเกี่ยวกับการพัฒนาระบบที่คล้ายคลึงกัน
ในขณะที่แอปพลิเคชัน Crime Nabi ของญี่ปุ่นได้รับการตอบรับที่ดี และ CrimeRadar ของบราซิลก็อ้างว่า สามารถลดอาชญากรรมในพื้นที่ทดลองได้ถึง 40%
ปัจจุบันมีหลายประเทศที่ใช้ AI ในการทำนายการก่อเหตุอาชญากรรม อาทิ เกาหลีใต้ จีน แคนาดา และสหรัฐอเมริกา โดยมหาวิทยาลัยชิคาโกอ้างว่า มีแบบจำลองที่สามารถทำนายการก่อเหตุอาชญากรรมล่วงหน้าหนึ่งสัปดาห์ด้วยความแม่นยำสูงถึง 90%
อย่างไรก็ตาม กระทรวงยุติธรรมของสหราชอาณาจักรยังไม่ได้ออกมาให้ข้อมูลที่ชัดเจนเกี่ยวกับขอบเขตทั้งหมดของโครงการ หรือให้คำตอบเรื่องข้อกังวลเกี่ยวกับความลำเอียงที่อาจเกิดขึ้นในระบบ AI ดังกล่าว และยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่าระบบนี้ได้ผ่านขั้นตอนการนำไปสู่การใช้งานจริงได้แล้วหรือยัง
ที่มา:Decrypt