ปฏิเสธไม่ได้เลยว่า ปัจจัยสำคัญที่ผลักดันให้ราคา Ethereum (ETH) พุ่งขึ้นไปแตะ 4,000 ดอลลาร์นั้น มาจากหนึ่งในการอัปเกรดระบบที่ใหญ่ที่สุดอย่าง Deneb-Cancun หรือ Dencun ที่ได้เปิดใช้งานไปตั้งแต่วันที่ 13 มีนาคม 2024
โดยการอัปเกรด Dencun เป็นการอัปเกรดครั้งที่สำคัญที่สุดนับตั้งแต่ The Merge ที่ได้เปลี่ยน ETH ไปใช้ระบบบล็อกเชนแบบ Prove-of-stake เมื่อเดือนกันยายน 2022 อย่างไรก็ตาม การอัปเกรด Dencun นั้นแตกต่างจาก The Merge ตรงที่จะเข้ามาปรับปรุงประสบการณ์ผู้ใช้โดยตรง
และในบทความนี้ เราจะอธิบายการอัปเกรด Ethereum Dencun และผลที่ตามมา รวมถึงพูดคุยกับ Marius van der Wijden ผู้พัฒนา Ethereum เพื่อขอความคิดเห็นจากผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับการอัปเกรด Dencun อีกด้วย
การอัปเกรด Ethereum Dencun คืออะไร?
การอัปเกรด Dencun เป็นการอัปเกรด Ethereum ที่เป็นจุดเริ่มต้นของยุค “The Surge” ตามแผนงานของ Ethereum โดยในช่วง “The Surge” จะเป็นการให้ความสำคัญกับความสามารถในการขยายขนาด และจะตั้งเป้าตามที่ Vitalik Buterin ผู้ก่อตั้ง Ethereum ที่ต้องการให้ระบบสามารถทำธุรกรรมอย่างน้อย “100,000 ธุรกรรมต่อวินาที”
ซึ่งการอัปเกรด Dencun ประกอบด้วยข้อเสนอการปรับปรุง Ethereum (EIP) เก้าข้อ รวมถึง EIP-4844 หรือ proto-danksharding ที่จะสร้างพื้นที่เก็บข้อมูลชั่วคราวที่เรียกว่า “data blobs” สำหรับเครือข่าย Ethereum Layer 2 (L2)
โดยพื้นที่เก็บข้อมูลเพิ่มเติมนี้จะเปิดใช้งานผ่าน data blobs ชั่วคราว ที่จะเพิ่มความจุข้อมูลความพร้อมใช้งานของ Ethereum mainnet ในขณะที่กลไก L2 จะใช้พื้นที่พิเศษนี้เพื่อส่งข้อมูลไปยังเมนเน็ตได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งจะเป็นการลดค่าธรรมเนียมก๊าซ L2 ของผู้ใช้ปลายทางให้ถูกลง
อธิบาย EIPs ที่จะมาในการอัปเกรด Ethereum Dencun
มาทำความเข้าใจ EIP ทั้งเก้าที่อยู่ในการอัปเกรด Dencun กันดีกว่าว่าจะมี อะไรน่าสนใจเข้ามาในโปรโตคอล Ethereum บ้าง
1.EIP-1153 – โดย EIP นี้จะเป็นการแนะนำ opcode EVM สองตัวที่เรียกว่า TLOAD และ TSTORE ที่จะลบตัวเองเมื่อสิ้นสุดแต่ละธุรกรรม เนื่องจาก opcode ใหม่ไม่ได้ถูกจัดเก็บไว้ในสถานะทั่วโลกของ Ethereum แล้ว ซึ่งจะช่วยให้การใช้ค่าธรรมเนียมก๊าซมีประสิทธิภาพมากขึ้น
2.EIP-4788 – การอัปเกรด ETH นี้จะเป็นการเปิดเผยข้อมูลบล็อกของ Ethereum Beacon chain ไปยัง EVM โดยจัดเก็บไว้ในสัญญาอัจฉริยะบนเลเยอร์ที่กำลังดำเนินการอยู่
3. EIP-4844 – Proto-danksharding จะเป็นการใส่ข้อมูลชั่วคราวเข้าไว้ที่ blobs ที่จะสามารถใช้เพื่อจัดเก็บข้อมูลธุรกรรมบางส่วนได้ รวมถึงหยดข้อมูลชั่วคราวเพื่อที่จะจะไม่ระบบโต้ตอบกับ EVM ทำให้ค่าธรรมเนียมก๊าซลดลง และจะทำให้โหนด Ethereum มีขนาดลดลงด้วย
4. EIP-5656 – EIP-5656 คือการคัดลอก EVM ใหม่ที่เรียกว่า MCOPY ซึ่งจะช่วยให้คัดลอกหน่วยความจำใน EVM ได้ง่ายและราคาถูกลง
5. EIP-6780 – EIP-6780 จะเป็นการอัปเดต opcode ของ SELFDESTRUCT เพื่อลบสัญญาเฉพาะเมื่อมีการเรียกใช้ opcode ภายในธุรกรรมเดียวกันกับการสร้างสัญญาอัจฉริยะ
6. EIP-7044 – EIP นี้จะลบข้อจำกัดเกี่ยวกับความถูกต้องของข้อความออกจากโปรแกรมตรวจสอบความถูกต้อง
7. EIP-7045 – การอัปเกรดนี้จะช่วยเพิ่มระยะเวลาในการรวมการรับรองในบล็อก Beacon Chain ของ ETH
8. EIP-7514 – EIP-7514 จะเป็นการเพิ่มจำนวนผู้ตรวจสอบความถูกต้องที่สามารถเปิดใช้งานได้ในแต่ละ epoch
9 EIP-7516 – การอัปเกรด ETH นี้จะเป็นการแนะนำ opcode ใหม่ที่เรียกว่า BLOBBASEFEE ซึ่งจะคืนค่าของค่าธรรมเนียมฐาน blob ของบล็อกปัจจุบันที่กำลังดำเนินการอยู่
6 ประโยชน์หลักของการอัปเกรด Dencun ที่จะทำให้ Ethereum ดียิ่งขึ้น
ในส่วนนี้ เราจะสรุปว่าการอัปเกรด Dencun จะเป็นประโยชน์ต่อระบบนิเวศ Ethereum อย่างไรบ้าง
1. เพิ่มความสามารถในการขยายขนาด
การอัปเกรด Dencun จะเพิ่มปริมาณงานเครือข่ายของ Ethereum ซึ่งส่วนใหญ่จะทำงานผ่าน proto-danksharding ซึ่งจะช่วยปรับแต่งพื้นที่จัดเก็บข้อมูลชั่วคราวที่ใส่เอาไว้ใน L2 เพื่อที่จะสามารถรองรับปริมาณธุรกรรมต่อวินาทีที่สูงขึ้น
2. ลดค่าธรรมเนียมก๊าซ
Proto-danksharding จะลดค่าธรรมเนียมในการใส่ข้อมูลเข้าไปใน L2 โดยจะช่วงลดค่าธรรมเนียม Ethereum บนเมนเน็ต ที่มีราคามากถึง 16 ดอลลาร์ ซึ่งสูงกว่าโครงการอื่นๆ อย่าง Optimism และ Arbitrum One มีค่าใช้จ่ายน้อยกว่า 0.90 ดอลลาร์ ในขณะที่ค่าธรรมเนียมสำหรับ zero knowledge (ZK) อย่าง Polygon zkEVM อยู่ที่ประมาณ 1.6 ดอลลาร์
และด้วยการมาของ Proto-danksharding ทำให้การปรับค่าธรรมเนียมก๊าซและการโรลอัพ ZK จะลดลงไปอีก ซึ่งจะช่วยให้พวกเขาสามารถแข่งขันกับยักษ์ใหญ่ด้านการชำระเงินระดับโลกอย่าง Visa และ Mastercard ได้
และจากการทดลองใช้งานพบว่า ค่าธรรมเนียมในการทำธุรกรรมในdki token swap บน Base L2 นั้น ลดลงจากราคาก่อนหน้านี้ที่ประมาณ $0.58 เหลือ $0.01 หลังจาก EIP-4844
3. ความปลอดภัยขั้นสูง
การอัปเกรด Dencun จะใช้ EIP-6780 ซึ่งจะตัดการทำงานของโค้ด SELFDESTRUCT การอัปเกรดจะจำกัดการยกเลิกสัญญาอัจฉริยะ เพิ่มการปกป้องข้อมูลผู้ใช้และเงินทุนของผู้ใช้
4. ปรับปรุงการสื่อสารข้ามสายโซ่ (Cross-Chain)
การอัปเกรด Dencun จะทำให้สามารถโต้ตอบได้อย่างราบรื่นและปลอดภัยระหว่างเครือข่ายบล็อกเชนต่างๆ ผ่าน EIP-4788 เนื่องจากการอัปเกรดนี้คาดว่าจะปรับปรุงระบบ Cross-Chain และ Stake Pools ให้ดียิ่งขึ้น
5. การจัดเก็บข้อมูลที่ดีขึ้น
การเปลี่ยนแปลงที่เสนอโดย EIP-1153 ได้รับการตั้งค่าเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการจัดเก็บข้อมูลบน Ethereum blockchain EIP-1153 จะแนะนำ opcodes ใหม่ที่ไม่ได้จัดเก็บไว้ในสถานะทั่วโลกของ Ethereum ซึ่งจะเพิ่มประสิทธิภาพการใช้พื้นที่บล็อกและทำให้การใช้ค่าธรรมเนียมก๊าซมีประสิทธิภาพมากขึ้น
6. การเตรียมเวทีสำหรับ Danksharding เต็มรูปแบบ
เป้าหมายสูงสุดของ Ethereum สำหรับ The Surge คือการบรรลุ danksharding เต็มรูปแบบ ซึ่งคาดว่าจะเปิดใช้งานอย่างน้อง “100,000 ธุรกรรมต่อวินาที” ได้บน Ethereum
อย่างไรก็ตาม danksharding ยังคงต้องใช้เวลาอีกหลายปี เนื่องจากจำเป็นต้องดำเนินการอัปเกรดเครือข่ายหลายครั้ง รวมถึงการแยกผู้เสนอและผู้สร้างออกก่อน ในระหว่างนี้ Proto-danksharding จะถูกนำเสนอเป็นก้าวสำคัญระหว่างการอัปเกรด Dencun
ข้อมูลเชิงลึกจากผู้ Ethereum อย่าง Marius van der Wijden เกี่ยวกับการอัปเกรด Dencun ในครั้งนี้
Techopedia ติดต่อ Marius van der Wijden ผู้พัฒนาซอฟต์แวร์ที่ Geth, Ethereum เพื่อฟังความคิดของเขาเกี่ยวกับการอัปเกรด Dencun พร้อมกับถามคำถามเกี่ยวกับการอัปเกรดในครั้งนี้ว่ามีอะไรน่าจับตามองบ้าง
ถาม: EIP-4844 ได้รับความสนใจเป็นอย่างมาก เนื่องจากมีผลกระทบต่อค่าธรรมเนียมก๊าซ L2 โครงตรง แต่นอกจากนี้ Dencun ยังมีการอัปเกรด EIP อะไรที่น่าสนใจอีกไหม?
ตอบ: ฉันคิดว่าทั้ง EIP-4788 และ EIP-6780 มักจะถูกลืม แต่ในความคิดของฉันมันค่อนข้างที่จะเฉพาะกลุ่ม
เพราะ EIP-4788 จะเป็นการแนะนำรูทบล็อกบีคอนใน EVM ซึ่งหมายความว่าในขณะนี้คุณสามารถสร้างสัญญาอัจฉริยะที่อ่านและตรวจสอบข้อมูลจากลูกโซ่บีคอนได้
สิ่งนี้มีประโยชน์อย่างมากสำหรับ ETH ตัวอย่างเช่น ถ้าหากว่าฉันต้องการสร้าง Staking pool ที่เป็น trustless และฉันหวังว่าจะมีโปรเจ็กต์เจ๋งๆ มากกว่านี้ที่ใช้ประโยชน์จากพื้นฐานใหม่นี้ ฉันนึกภาพออกว่าโปรโตคอลการพักใหม่ก็ใช้การดำเนินการนี้เช่นกัน
ในขณะที่ EIP-6780 จะเป็นการกำจัด opcode ของ SELFDESTRUCT ซึ่งทำให้เราสามารถทำให้ ETH เข้าไปสู่โลกที่ไร้พรมแดนได้
ถาม: ผู้ใช้จะเห็นการลดค่าธรรมเนียมก๊าซ L2 ทันทีเมื่อ EIP-4844 เปิดใช้งานในวันที่ 13 มีนาคม 2024 เลขหรือไม่
ตอบ: ฉันไม่คิดว่าจะมีการลดลงทันที (ในวันที่ 13 มีนาคม) ฉันไม่รู้ว่า L2 จะเปิดตัวการสนับสนุน Blob ไปได้ไกลแค่ไหน แต่ฉันคิดว่าจะใช้เวลาสองสามวัน/สัปดาห์ เพื่อรองรับ EIP-4844 อย่างสมบูรณ์และไม่โพสต์ข้อมูลเป็น CALLDATA แต่เปลี่ยนเป็น blobs
นอกจากนี้ EIP-1153 ที่ช่วยให้สามารถล็อกการเข้าซ้ำได้ราคาถูกกว่า จะต้องใช้เวลาระยะหนึ่งเพื่อให้โปรโตคอลปรับใช้อีกด้วย
ดังนั้นฉันคิดว่าความจุจะเพิ่มขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไปมากกว่าการลดค่าธรรมเนียมอย่างกะทันหันของ L1 และการลดลงอย่างกะทันหันของ L2 เมื่อพวกเขาเปลี่ยนไปใช้ Blob
ถาม: การอัปเกรด Dencun จะส่งผลให้ประสบการณ์การเชื่อมต่อ mainnet ไปสู่ L2 ดีขึ้นหรือถูกลงหรือไม่
ตอบ: ฉันไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับบริดจ์ L1 ไป L2 แต่ฉันไม่คิดว่าประสบการณ์ในการเชื่อมต่อจะเปลี่ยนไปด้วย 4844 ที่ทำให้ค่าใช้จ่ายอาจลดลงเล็กน้อยแต่ไม่มากนัก
ฉันคิดว่าเราเริ่มเห็นการเพิ่มขึ้นของโปรโตคอลในการเริ่มต้นใช้งานผู้ใช้โดยตรงไปยัง L2 โดยไม่ต้องผ่าน L1 ก่อน ซึ่งเป็นสิ่งที่ดีในความคิดของฉัน
การอัปเกรด Dencun ถือเป็นการอัปเกรด Ethereum ที่สำคัญที่สุดนับตั้งแต่ The Merge
เราได้เห็นได้ว่า การอัปเกรด Ethereum อื่นๆ ก่อนหน้านี้เช่น Shanghai ที่อนุญาตให้ผู้ใช้สามารถถอน ETH ที่เดิมพันไว้ได้ในเดือนเมษายน 2023 ทว่าการอัปเกรด Dencun ผ่าน proto-danksharding คาดว่าจะส่งผลโดยตรงต่อผู้ใช้ Ethereum ส่วนใหญ่ด้วยการลดค่าธรรมเนียมก๊าซที่จ่ายให้กับ L2 อีกด้วย
ที่มา: Techopedia