รัฐบาลของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ได้จุดไฟสงครามการค้ารอบใหม่กับจีน โดยได้ประกาศเริ่มการสอบสวนทางการค้า ซึ่งอาจเป็นการเปิดทางไปสู่การขึ้นกำแพงภาษีระลอกใหม่ต่อสินค้าจากจีน ความเคลื่อนไหวครั้งนี้เป็นการเพิ่มดีกรีความตึงเครียดระหว่างสองมหาอำนาจ ก่อนหน้าการประชุมสุดยอดครั้งสำคัญที่หลายฝ่ายจับตาระหว่างผู้นำทั้งสองในสัปดาห์หน้า
งัด ‘มาตรา 301’ มาใช้-สอบข้อตกลงเก่า
เจมีสัน เกรียร์ (Jamieson Greer) ผู้แทนการค้าของสหรัฐฯ ได้ประกาศเมื่อวันศุกร์ถึงการเริ่มสอบสวนว่า จีนได้ทำตามสัญญาที่ให้ไว้ใน “ข้อตกลงการค้าฉบับจำกัด” ที่ทำไว้เมื่อปี 2020 ในสมัยแรกของทรัมป์หรือไม่
การสอบสวนครั้งนี้จะดำเนินการภายใต้ มาตรา 301 ของกฎหมายการค้าปี 1974 ซึ่งเป็นเครื่องมือทางกฎหมายที่ให้อำนาจรัฐบาลสหรัฐฯ ในการตอบโต้ประเทศที่ถูกมองว่ามีพฤติกรรมทางการค้าที่ไม่เป็นธรรม แม้โดยทั่วไปการสอบสวนจะใช้เวลาหลายเดือน แต่ก็ถือเป็น “ใบเบิกทาง” ที่ประธานาธิบดีสามารถใช้ในการขึ้นภาษีได้โดยไม่ต้องผ่านสภาคองเกรส
เพิ่มแรงกดดันก่อนถก APEC
การเปิดการสอบสวนครั้งนี้ถูกมองว่าเป็น “การสร้างแต้มต่อ” หรือเพิ่มแรงกดดันต่อจีน ก่อนการประชุมที่คาดว่าจะเกิดขึ้นระหว่างทรัมป์และประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน ในการประชุมสุดยอด APEC ที่ประเทศเกาหลีใต้ในวันพฤหัสบดีหน้า
สถานการณ์ระหว่างสหรัฐฯ และจีนกลับมาคุกรุ่นอีกครั้งในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา แม้ว่าจะเคยมี “การพักรบ” ชั่วคราวเพื่อเปิดทางให้มีการเจรจากันมากขึ้นก็ตาม โดยรัฐบาลทรัมป์เพิ่งออกมาตรการจำกัดการส่งออกเทคโนโลยีไปยังจีนครั้งใหม่ ขณะที่จีนก็ตอบโต้ด้วยการจำกัดการส่งออกแร่แรร์เอิร์ธที่สำคัญ ทรัมป์ยังได้ขู่ก่อนหน้านี้ว่าจะขึ้นภาษีอีก 100% ในวันที่ 1 พฤศจิกายน หากจีนไม่ยอมยกเลิกข้อจำกัดเรื่องแรร์เอิร์ธ
เดิมพันสูง-ทั้งสองฝ่ายยังมีความหวัง?
ข้อตกลงการค้าในสมัยแรกของทรัมป์ส่วนหนึ่งเกิดจากการที่จีน “รับปาก” ว่าจะเพิ่มการซื้อสินค้าเกษตรของสหรัฐฯ ซึ่งกลายเป็นประเด็นร้อนที่สร้างความตึงเครียดอีกครั้งในปีนี้ โดยจีนได้ระงับการซื้อถั่วเหลืองจากสหรัฐฯ ซึ่งส่งผลกระทบอย่างหนักต่อเกษตรกรอเมริกัน
อย่างไรก็ตาม ท่ามกลางความตึงเครียดที่เพิ่มสูงขึ้น ทรัมป์ก็ได้แสดงความเชื่อมั่นว่าเขาจะสามารถ “ปิดดีล” กับสี จิ้นผิง ได้ในเรื่องการค้าและประเด็นอื่นๆ ซึ่งเป็นการสร้างความคาดหวังต่อการประชุมสุดยอดที่หลายฝ่ายรอคอย
ที่มา: bloomberg