ศาลประชาชนสูงสุดของจีน (Supreme People’s Court) กำลังแสดงท่าทีเข้มงวดมากขึ้น หลังจากเผชิญกับปัญหาอาชญากรรมไซเบอร์ที่พุ่งสูงขึ้นตามการเติบโตของโลกคริปโต
โดยล่าสุดได้มีการเผยแพร่บทความผ่านวารสาร Digital Rule of Law เพื่อส่งสัญญาณว่า จีนจำเป็นต้องมีข้อกฎหมายที่ชัดเจน และครอบคลุมสำหรับสกุลเงินดิจิทัลรวมถึงสินทรัพย์เสมือนโดยเร็วที่สุด เพื่อให้เท่าทันกับยุคสมัยที่เปลี่ยนไป
การเคลื่อนไหวครั้งนี้สะท้อนว่า หน่วยงานตุลาการระดับสูงสุดของจีน เริ่มมองเห็นช่องโหว่ทางกฎหมาย ที่ปล่อยให้อาชญากร ใช้คริปโตเป็นเครื่องมือ และต้องการเร่งปรับปรุงระเบียบข้อบังคับ เพื่อเข้ามาควบคุมดูแลธุรกรรมดิจิทัล ให้มีความรัดกุมและปลอดภัยมากขึ้นกว่าเดิม
ในวารสาร Digital Rule of Law ฉบับล่าสุดปี 2025 ศาลสูงสุดของจีนได้เสนอแนวทางปฏิรูปกฎหมายครั้งสำคัญ เพื่อรับมือกับความท้าทายของเทคโนโลยีบล็อกเชนและสินทรัพย์ดิจิทัล
โดยมีไฮไลต์ที่น่าสนใจคือ ความพยายามที่จะสร้าง “สิทธิร้องเรียนทางกฎหมาย” ให้กับประชาชน เมื่อเกิดข้อพิพาทเกี่ยวกับสินทรัพย์ดิจิทัล ซึ่งถือเป็นการเปลี่ยนแปลงท่าทีที่น่าจับตาอย่างมาก
นอกจากนี้ ยังมีการนำเสนอแนวคิดเรื่อง ‘ระบบบันทึกข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์เชิงควบคุม’ เพื่อจำแนกประเภท ให้เป็นทรัพย์สินชนิดใหม่ ภายใต้ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
รวมถึงมีการนำกฎหมายด้านสินทรัพย์ดิจิทัลของสหรัฐฯ ในปี 2022 มาศึกษา เพื่อใช้เป็นแนวทางในการวางกรอบนโยบาย ควบคู่ไปกับการกำกับดูแลเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) และการคุ้มครองลิขสิทธิ์ในโลกดิจิทัล
ขณะเดียวกัน จีนยังได้เริ่มบังคับใช้กฎหมายต่อต้านการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรม (Anti-Unfair Competition Law) ฉบับแก้ไขใหม่ ตั้งแต่วันที่ 15 ตุลาคม 2025 เพื่อป้องกันการนำข้อมูลส่วนบุคคล ไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาต
ซึ่งทั้งหมดนี้แสดงให้เห็นว่า จีนกำลังเร่งสร้างโครงสร้างพื้นฐานทางกฎหมายที่รัดกุมเพื่อรองรับเศรษฐกิจดิจิทัลอย่างเต็มรูปแบบ
แม้จีนจะประกาศแบนคริปโตเคอร์เรนซีในทุกมิติ ทั้งการขุดและการเทรด แต่จีนกำลังติดอยู่ในสภาวะ ‘ย้อนแย้งทางกฎหมาย’ เกี่ยวกับคริปโต เพราะแม้จะสั่งแบนการขุดและการเทรดอย่างเด็ดขาด แต่ศาลกลับตัดสินว่า คริปโตคือทรัพย์สินที่มีมูลค่าและเจ้าของควรได้รับการคุ้มครอง ผลคือในทางปฏิบัติ ทุกคนสามารถครอบครองได้ แต่ห้ามนำไปซื้อขาย ทำให้เวลาเกิดการโกง หรือฟ้องร้องกัน กฎหมายจึงยังไม่มีทางออกที่ชัดเจน
ด้วยเหตุนี้ ตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน 2025 ศาลสูงสุดจึงต้องเร่งวางบรรทัดฐานการจัดการกับคดีคริปโตใหม่ให้ชัดเจน พร้อมทั้งจัดตั้ง ศาลอินเทอร์เน็ต (Internet Court) ขึ้นมา เพื่อทำหน้าที่กำกับดูแล เรื่องสินทรัพย์เสมือน และสิทธิในข้อมูลดิจิทัลโดยเฉพาะ
นอกจากนี้ ยังมีการยกระดับกฎหมายฟอกเงิน ที่ระบุชัดว่า ธุรกรรมสินทรัพย์เสมือนอาจเข้าข่ายการฟอกเงิน เพื่อปิดช่องโหว่ในพื้นที่สีเทา และสร้างความชัดเจนในการคุ้มครองสิทธิด้านดิจิทัล ตามชุดคดีตัวอย่างชุดที่ 47 ที่ศาลเพิ่งประกาศออกมา
ที่มา : cryptopolitan