(26 ธ.ค. 2025) – Vitalik Buterin ผู้ร่วมก่อตั้ง Ethereum ได้ออกมาแสดงความกังวลอย่างตรงไปตรงมาต่อทิศทางนโยบายดิจิทัลของสหภาพยุโรป (EU) หลังจากที่บัญชีทางการ @DigitalEU ได้ทวีตข้อความโปรโมตกฎหมาย Digital Services Act โดยเน้นย้ำคำว่า “NO space” (ไม่มีที่ยืน) สำหรับการกลั่นแกล้ง, สินค้าอันตราย, ประทุษวาจา และการหลอกลวง ซึ่ง Vitalik มองว่าแนวคิดที่พยายามจะกวาดล้างสิ่งที่ไม่ดีให้หมดไป 100% นั้น เป็นสัญญาณอันตรายของ “ลัทธิเผด็จการ” ในคราบผู้หวังดี
Vitalik อธิบายว่า ความพยายามสร้างโลกออนไลน์ที่ “สะอาดหมดจด” ปราศจากเชื้อโรคทางความคิดหรือสิ่งชั่วร้าย เป็นแนวคิดที่น่ากลัว เพราะในสังคมเสรี เราต้องยอมรับความจริงที่ว่า “จะมีบางคนขายของอันตราย หรือพูดสิ่งที่โกหก” อยู่ในมุมมืดสักแห่ง การประกาศว่า “ไม่มีที่ยืน” สำหรับสิ่งที่เป็นนามธรรมและตัดสินได้ยาก จะนำไปสู่การใช้อำนาจเบ็ดเสร็จของกลุ่มผู้เชี่ยวชาญ ในการไล่บี้และกำจัดความเห็นต่าง โดยอ้างความถูกต้องเพียงฝ่ายเดียว
“ปัญหาไม่ได้อยู่ที่การมีอยู่ของเนื้อหาแย่ๆ แต่อยู่ที่การ ‘ยัดเยียด’ มันใส่หน้าเราต่างหาก” Vitalik ชี้จุดสำคัญ โดยเขามองว่าแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียปัจจุบัน (เช่น X/Twitter) มีปัญหาตรงที่อัลกอริทึมจงใจขยายผล เนื้อหาขัดแย้งให้คนเห็นในวงกว้างเพื่อเรียกยอด Engagement สิ่งที่ควรทำไม่ใช่การสร้างกำแพงกั้นแบบปราสาท แต่ควรใช้หลักการทางชีววิทยา เหมือนป่าในยุโรปที่ไม่มีสัตว์ร้ายเขตร้อน คือทำให้สภาพแวดล้อมไม่เอื้ออำนวยให้เนื้อหาแย่ๆ เติบโตหรือยึดครองพื้นที่หลักได้
ทางออกที่ Vitalik เสนอคือ รัฐบาลควรเปลี่ยนจากบทบาท “ผู้คุมกฎ” มาใช้แนวทางแบบ “Pirate Party” คือเน้นการ “มอบอำนาจให้ผู้ใช้” เช่น การบังคับใช้มาตรฐานความโปร่งใส เปิดเผยอัลกอริทึมย้อนหลังพร้อมหลักฐานทางคณิตศาสตร์ (zk-proofs) เพื่อพิสูจน์ว่าไม่ได้มีการดัดแปลง และสนับสนุนให้แพลตฟอร์มมีความเป็นเปิด มากขึ้น เพื่อให้ผู้ใช้เลือกเสพเนื้อหาที่ดีได้เอง แทนที่จะรอให้รัฐบาลมากำหนดว่าอะไรดีหรือชั่ว
เขาทิ้งท้ายว่า เรามีโอกาสที่จะยืนยันสิทธิเสรีภาพในการพูดในรูปแบบใหม่ที่เน้นความหลากหลาย และต่อต้านการปั่นกระแสโดยผู้มีอำนาจ ดีกว่าการเดินเข้าสู่ยุคมืดที่อ้าง “สิทธิพื้นฐาน” แต่แท้จริงแล้วคือสิทธิที่จะต้องทำตามคำสั่งของผู้เชี่ยวชาญเพียงไม่กี่คนเท่านั้น
ที่มา: @VitalikButerin