หลายคนคงรู้กันดีว่า “Bias” แปลว่าความลำเอียง แต่น้อยคนนักที่จะรู้ว่าโรคที่เกิดจากความลำเอียงอย่าง Confirmation Bias ถือเป็นสาเหตุสำคัญที่อาจส่งผลให้นักเทรดและนักลงทุนติดดอยหรือพอร์ตแตกได้เลยทีเดียว และที่สำคัญคือคนส่วนใหญ่มักไม่รู้สึกตัวว่าตนเองอยู่ในกลุ่มนี้
ดังนั้นทางสยามบล็อกเชนจึงจะพาเพื่อน ๆ มาทำความเข้าใจกับภัยร้ายที่เกิดขึ้นจากตัวเราเอง เพื่อให้ทุกคนสามารถป้องกันความสูญเสียจากการลงทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ทั้งในปัจจุบันและในอนาคต แต่ก่อนอื่นเราคงต้องมาทำความเข้าใจกันก่อนว่า Confirmation Bias คืออะไร
Confirmation Bias คืออะไร
Confirmation Bias เป็นปรากฏการณ์ทางจิตวิทยาอย่างหนึ่ง โดยบุคคลมีแนวโน้มที่จะสนใจ, ตีความ, จำ และสืบค้นข้อมูลในลักษณะที่ยืนยันความคิดเห็นหรือความเชื่อที่ตนเองมีอยู่แล้ว
อธิบายแบบง่าย ๆ คือ ถ้าหากคนนั้นเป็นคนที่ “คิด” หรือ “เชื่อ” เรื่องใดเรื่องหนึ่งอยู่แล้ว ก็มีแนวโน้มที่เขาจะเลือกรับฟังเฉพาะข้อมูลที่สอดคล้องกับความคิดหรือความเชื่อนั้น โดยไม่สนใจข้อมูลอื่น ๆ ที่ขัดแย้งกับสิ่งที่เชื่อมั่นนั่นเอง
Confirmation Bias เกี่ยวข้องกับการลงทุนอย่างไร
Confirmation Bias สามารถส่งผลกระทบต่อการตัดสินใจทางการเงินและการลงทุนได้เป็นอย่างมาก โดยนักลงทุนและนักเทรดในกลุ่มนี้มักจะตัดสินใจโดยอาศัยข้อมูลที่ยืนยันความเชื่อหรือทฤษฎีเดิม ๆ ของตนเอง แทนที่จะพิจารณาข้อมูลทั้งหมดอย่างเป็นกลางและรอบคอบ ทั้งนี้ตัวอย่างอาการ Confirmation Bias ของนักลงทุนและนักเทรดคริปโต เช่น
– ลงทุนเฉพาะเหรียญที่ตนเองชื่นชอบ
หลายคนมักจะความรู้สึกดี ๆ ต่อสกุลเงินดิจิทัลบางเหรียญเป็นพิเศษ ตัวอย่างเช่น ถ้าหากเราชอบมีม ชอบเรื่องตลกขบขัน เราก็อาจมีทัศนคติที่ดีต่อเหรียญมีม และอาจตัดสินใจลงทุนในเหรียญมีมบางตัวโดยไม่ได้ตั้งใจศึกษาพื้นฐานของเหรียญ หรือปัจจัยอื่น ๆ ที่อาจมีผลต่อราคาในอนาคต
– ลงทุนตามคำแนะนำของเพื่อนหรือบุคคลที่มีชื่อเสียง
บางครั้งนักลงทุนอาจได้รับคำแนะนำจากเพื่อนหรือคนดัง เช่น YouTuber หรือ TikToker ซึ่งคน ๆ นั้นอาจเป็นคนที่เราไว้ใจหรือดูน่าเชื่อถือสำหรับเรา จนส่งผลให้เราตัดสินใจลงทุนโดยไม่ได้ศึกษาหาข้อมูลเพิ่มเติมให้รอบด้าน หรือไม่ได้พิจารณาอย่างจริงจังว่าคน ๆ เชี่ยวชาญด้านนี้จริงหรือเปล่า ที่ผ่านมาเขาประสบความสำเร็จในการลงทุนด้านนี้มากน้อยแค่ไหน
– เทขายเหรียญทันทีที่ขาดทุนหรือเห็นราคาปรับฐานแรง
นักลงทุนอาจรู้สึกไม่สบายใจเมื่อราคาเหรียญลดลงอย่างรุนแรงในช่วงสั้น ๆ จนอาจส่งผลให้ตัดสินใจขายเหรียญนั้นทิ้งทันที เนื่องจากกังวลว่าราคาจะลดลงอย่างต่อเนื่อง โดยไม่ได้พิจารณาว่าราคาที่ลดลงในครั้งนี้อาจเกิดขึ้นเพียงชั่วคราว
– รีบซื้อเหรียญที่ราคาพุ่งสูง
ในทางตรงกันข้าม นักลงทุนอาจรู้สึกตื่นเต้นเมื่อเห็นราคาเหรียญพุ่งขึ้นสูงอย่างรวดเร็ว จนอาจตัดสินใจซื้อเหรียญนั้นเพราะคาดหวังว่าราคาจะเพิ่มขึ้นต่อไปเรื่อย ๆ โดยไม่ได้ตรวจสอบว่ามีปัจจัยที่ส่งผลให้ราคาสามารถเพิ่มสูงอย่างต่อเนื่องได้หรือไม่
วิธีเอาชนะ Confirmation Bias
– วางแผนกระบวนการตัดสินใจอย่างเป็นระบบ
การสร้างกระบวนการตัดสินใจที่เป็นระบบและเคร่งครัด อาจสามารถช่วยให้เราแน่ใจว่าเราได้พิจารณาข้อมูลทั้งหมดอย่างรอบคอบ ไม่ว่าข้อมูลนั้นจะยืนยันหรือขัดแย้งกับความเชื่อเดิมของเราหรือไม่
– มองหาข้อมูลที่ขัดแย้ง
นักลงทุนไม่ควรพึ่งพาการตัดสินใจจากข้อมูลของแหล่งที่มาเพียงแห่งเดียว และควรศึกษาจากแหล่งข้อมูลหลาย ๆ แห่งด้วยเช่นกัน โดยก่อนที่เราจะตัดสินใจลงทุน ให้ลองพยายามมองหาข้อมูลที่ขัดแย้งกับความคิดหรือความเชื่อเดิมของตนเอง และพิจารณาอย่างถี่ถ้วนว่าข้อมูลนั้นมีความสำคัญมากน้อยแค่ไหน
– รักษาสมดุลทางอารมณ์
การควบคุมอารมณ์ถือเป็นสิ่งสำคัญมากไม่ว่าเราจะลงทุนในสินทรัพย์ใดก็ตาม เนื่องจากการควบคุมอารมณ์สามารถช่วยให้แน่ใจว่าตัวเราเองไม่ได้ตัดสินใจลงทุนโดยอาศัยความรู้สึกหรืออารมณ์ชั่ววูบ
– กำหนดเป้าหมายการลงทุนที่ชัดเจน
การศึกษาข้อมูลอย่างรอบคอบก่อนตัดสินใจลงทุนถือเป็นสิ่งสำคัญ แต่ในขณะเดียวกัน นักลงทุนก็ควรที่จะตั้งเป้าหมายให้ชัดเจนด้วยว่าเราต้องการจะลงทุนในระยะสั้นหรือระยะยาว ต้องการรับความเสี่ยงมากหรือน้อยแค่ไหน ฯลฯ
บทสรุป
Confirmation Bias เป็นอาการทางจิตวิทยาในด้าน “ความเอนเอียง” ที่สามารถส่งผลให้นักลงทุนตัดสินใจด้านการลงทุนในทางที่ผิด เนื่องจาก Confirmation Bias จะทำให้เรามองข้ามข้อมูลที่ขัดแย้งกับความคิดหรือความเชื่อของเรา
ตัวอย่างของ Confirmation Bias ในการลงทุน เช่น การลงทุนเฉพาะเหรียญที่เราชื่นชอบ การลงทุนตามคำแนะนำของคนอื่นโดยไม่ศึกษาข้อมูลอย่างรอบคอบ การขายเหรียญที่ปรับฐานแรงเพราะคิดว่าราคาจะลดลงอีก หรือการซื้อเหรียญที่ราคาพุ่งสูงเพราะคิดว่าราคาจะขึ้นต่อไปอีก
เพื่อป้องกันผลกระทบจากการตัดสินใจที่ผิดพลาด สิ่งสำคัญคือการวางแผนกระบวนการตัดสินใจอย่างเป็นระบบ ศึกษาข้อมูลอย่างรอบคอบ มองหาข้อมูลที่ขัดแย้ง รักษาสมดุลทางอารมณ์ และกำหนดเป้าหมายการลงทุนให้ชัดเจน เพื่อให้ทุกคนสามารถป้องกันความสูญเสียจากการลงทุนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
บทความนี้จัดทำขึ้นด้วยการใช้ข้อมูลจาก Bard ซึ่งเป็น Generative AI ที่ได้รับการฝึกฝนจากทีมพัฒนาของบริษัท Google และ ChatGPT ที่ได้รับการฝึกฝนโดย OpenAI คริปโทเคอร์เรนซีและโทเคนดิจิทัลมีความเสี่ยงสูง ท่านอาจสูญเสียเงินลงทุนได้ทั้งจํานวน โปรดศึกษาและลงทุนให้เหมาะสมกับระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้