Zero-knowledge Proof (ZkP) เป็นเทคโนโลยีบนบล็อกเชน Ethereum Layer-2 ที่กำลังเป็นที่พูดถึงในวงกว้าง เนื่องจากเทคโนโลยีนี้ สามารถเพิ่มความเร็วและเพิ่มความเป็นส่วนตัวให้กับเครือข่ายบล็อกเชนได้
ZkP เป็นการพิสูจน์ความถูกต้องด้วยการจำลองโมเดลทางคณิตศาสตร์แบบซ้ำ ๆ โดยหลักการสำคัญ คือ ZkP สามารถยืนยันความถูกต้องของธุรกรรมได้ โดยที่ไม่จำเป็นต้องมีการเปิดเผยรายละเอียดของธุรกรรมนั้น ๆ
คำว่า Zero-knowledge ปรากฏขึ้นเป็นครั้งแรกตั้งแต่ปี 1985 ในเอกสาร “The Knowledge Complexity of Interactive Proof-System” โดย Shafi Goldwasser, Silvio Micali และ Charles Rackoff ได้ให้คำอธิบายเอาไว้ความหมายของ Zero-knowledge Proof เอาไว้ว่า
“โปรโตคอล Zero-knowledge เป็นวิธีการที่ฝ่ายหนึ่ง (ผู้พิสูจน์) สามารถพิสูจน์อีกฝ่ายหนึ่ง (ผู้ตรวจสอบ) ได้ว่าบางสิ่งนั้นถูกต้อง โดยไม่ต้องมีการเปิดเผยข้อมูล นอกจากความจริงที่ว่ารายการธุรกรรมนั้นถูกต้อง”
ด้วยความสามารถในการพิสูจน์ความถูกต้องโดยไม่จำเป็นต้องเปิดเผยข้อมูลในการทำธุรกรรม ทำให้ Zero-knowledge Proof กลายมาเป็นวิธีที่สนใจของผู้ใช้งานระบบบล็อกเชนและคนในวงการ Crypto
ซึ่งระบบนี้ จะช่วยสร้างประโยชน์ให้แก่ผู้ใช้งานได้เป็นอย่างมาก เนื่องจาก ZkP สามารถใช้เพื่อระบุตัวตนของผู้ใช้งานได้โดยไม่จำเป็นต้องเปิดเผยข้อมูลส่วนตัว เช่น ระบบ Polygon ID เป็นต้น
นอกจากนี้ ZkP ยังสามารถใช้เพื่อพิสูจน์สถานะทางการเงินของผู้ใช้งานให้แก่บุคคลที่สามได้ โดยไม่จำเป็นต้องเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคลที่อาจถูกผู้ไม่ประสงค์ดีแฮกไปเพื่อผลประโยชน์ส่วนตัว
ZkP จึงเป็นเทคโนโลยีที่จะเข้ามาช่วยรักษาความเป็นส่วนตัวให้แก่ผู้ใช้งาน ทั้งยังสามารถลดความเสี่ยงในการที่ข้อมูลเหล่านั้นอาจถูกแฮกเกอร์มือดีแฮกไปเพื่อกระทำการบางอย่างที่เป็นอันตรายต่อเจ้าของข้อมูลได้อีกด้วย
อ้างอิง: